Door het bloggen is schrijven zo’n beetje mijn grootste hobby geworden. Volgens mijn ouders was ik als peuter al in de weer met pennen en schriftjes, en nog steeds ben ik beter in essays schrijven dan tentamens maken. Toch kan het altijd beter.
Daarnaast zijn er een heleboel verschillende soorten schrijfkunsten. Journalistiek schrijven, wetenschappelijk schrijven, creatief schrijven.. Vooral dat laatste vind ik erg moeilijk – en juist daarom zo interessant. De afgelopen weken ben ik wat meer gaan oefenen met schrijven. Verwacht binnenkort geen roman van mij, maar het leek me wel interessant om wat schrijftips met jullie te delen. Of je ze nou gelijk toepast op je opleiding/werk/blog of niet, hopelijk heb je er iets aan. Want eigenlijk zou iedereen elke dag even moeten schrijven, zie het als creatieve therapie ;-).
1. De juiste materialen
Kan je je nog dat moment herinneren toen je voor het eerst naar de middelbare school ging? De overgang van de basisschool naar de brugklas betekende dat je samen met je moeder over de schoolcampus van de V&D mocht struinen en allessss in je mandje mocht gooien. Kaftpapier, passers, geodriehoeken en niet te vergeten de kneedgum.
Hoewel het enthousiasme elk jaar afnam, zocht ik toch met veel zorg en aandacht een mooie agenda uit voor het nieuwe schooljaar. Want met die nieuwe agenda kwam ook de motivatie. En zo werkt het ook bij schrijven. Zorg voor goede materialen. Zoek een pen uit die fijn schrijft, en goed notitieblok voor al je verhalen. Op die manier krijg je zin om te beginnen.
2. Verwacht zo min mogelijk van jezelf
Wanneer je wil leren schrijven stel je jezelf waarschijnlijk (onbewust) een doel. En daarmee komen de verwachtingen. Meestal werken deze niet zo bevorderend voor je creativiteit. Verwacht daarom zo min mogelijk van jezelf. Stel jezelf als doel om elke dag een bladzijde vol te krabbelen. Goed, slecht – dat doet er niet zoveel toe, als je maar schrijft. Net als voor hardlopen geldt: hoe vaker je het doet, des te beter je wordt. Soms zul je geen zin hebben om hard te lopen, en hoewel elke stap moeizaam gaat – toch loop je. Of je nou zin hebt of niet.
Hetzelfde geldt voor schrijven. Wacht niet tot de inspiratie komt, begin gewoon. Wanneer je regelmatig ‘traint’, zul je zien dat je op gegeven moment niet meer kan ophouden. Schaf dus ook niet een té mooi notitieboekje aan, waarbij je niet durft te beginnen omdat je ‘m anders verpest. Verwacht ook niet elke keer wanneer je gaat schrijven dat je een fantastisch stuk gaat schrijven. Wat je schrijft hoeft niet logisch te zijn. Schrijf op wat in je opkomt, probeer het niet te sturen.
3. Houd een lijst met onderwerpen bij
Goed, je moet dus niet wachten op inspiratie maar gewoon beginnen met schrijven. Toch kan het soms lastig zijn om echt helemaal uit het niets te schrijven, zelfs wanneer je zin hebt om te schrijven. Daarom is het handig om een lijstje bij te houden met onderwerpen om over te schrijven. Bijvoorbeeld op de laatste pagina van je notitieboekje. Elke keer wanneer je iets te binnen schiet vul je de lijst aan, zodat je, waneer je geen idee hebt waarover je moet schrijven, je gewoon een onderwerp uit het lijstje kunt kiezen.
Schrijf bijvoorbeeld over iets dat je mist van vroeger, beschrijf jezelf of je favoriete hobby. Kies een kleur – bijvoorbeeld geel – en loop een rondje, en let tijdens je wandeling op alle gele voorwerpen en schrijf daarover. Schrijf vanuit de derde persoon, of begin je verhaal met ‘ik herinner me..’ en maak de zin af met de eerste herinnering die in je op komt.
Door een lijstje bij te houden zul je zien dat je meer aandacht voor het dagelijkse leven zult hebben. In alles schuilt namelijk een onderwerp voor een verhaal. Op die manier ben je al met schrijven bezig voordat je überhaupt een pen in je hand hebt. Daarnaast hoef je nooit meer na te denken over een onderwerp om over te schrijven. Niets zo kwellend en creativiteit dodend als het over analyseren van het gebrek aan inspiratie.
4. Show, don’t tell
Wanneer je schrijft, probeer dan zoveel mogelijk details in je verhaal te gebruiken. Vertel niet wat de lezer moet voelen, maar wek het gevoel op. Schrijf bijvoorbeeld niet dat Sander boos is, maar schrijf dat Sander met een klap de deur dicht gooide, en verbeten met z’n vuist op tafel sloeg. De lezer concludeert dan zelf wel dat Sander niet in de beste stemming is.
Beschrijvend schrijven kan in het begin moeilijk zijn, gelukkig kun je inspiratie en voorbeelden uit het dagelijkse leven halen. Bedenk hoe jij je gedraagt bij bepaalde emoties, en beschrijf deze handelingen in plaats van simpelweg over de emotie te schrijven. Ga lekker los, hoe meer details hoe beter.
Het voordeel van het show, don’t tell – principe is dat je je lezer makkelijker in het verhaal trekt. Door een actieve manier van schrijven kan de lezer zich beter inleven in het verhaal. Zelf word je er ook een stuk creatiever van, omdat je je niet meer met gemakkelijke, passieve zinnen (‘Sander is boos’) vanaf kunt maken. Op deze blog vond ik een interessant en verdiepend stuk over dit onderwerp, met nog enkele voorbeelden waardoor je het show, don’t tell – principe nog beter kunt begrijpen.
5. Schrijven is als een cake bakken
Om een cake te bakken heb je ingrediënten nodig: suiker, bloem, boter, eieren, bakpoeder. Deze doe je allemaal in een kom, en dan meng je ze door elkaar. Maar dan heb je nog geen cake. Daarvoor moet je het beslag in de oven zetten en er hitte, ofwel energie aan toevoegen om het in een cake te veranderen. De uiteindelijke cake lijkt totaal niet meer op de oorspronkelijke ingrediënten.
Zo werkt het ook bij schrijven. Om te schrijven heb je verschillende ‘ingrediënten’ nodig: letters en woorden. Vervolgens tover je het met wat energie en inspanning om tot een eindresultaat. Simpelweg letters achter elkaar op papier zetten leidt niet zomaar tot een goed verhaal, daarvoor is inspanning nodig. Concentreer je op je verhaal, en schrijf met passie.
Dat de helft van het beslag voordat het de oven ingaat al in je maag is verdwenen maakt niet uit. Als er maar genoeg overblijft voor de cake ;-).
Oefenen, oefenen en nog meer oefenen..
Tja, dat is het enige wat je nu nog rest (behalve het kopen van een mooie vulpen en een fijn notitieblok): schrijven! Ik ben heel benieuwd naar jullie schrijfervaringen en -tips. Wie van jullie schrijft er ook voor de lol? Of is er misschien juist heel professioneel mee bezig? Zoals ik al zei ben ik nog steeds hard aan het oefenen, dus alle tips zijn welkom.
Mocht je dit een interessant stuk vinden, lees dan ook mijn schrijftips specifiek voor bloggers: Zo word je een betere blogger.
Dit bericht heeft 31 reacties
I am applauding so loud from behind my computer I’m pretty sure your glass of water is trembling.
Thanks Lianne! Van jou waardeer ik dat extra ;-)
Handig artikel Marlous! Zeker punt 4 over show, don’t tell is interessant. Het is inderdaad boeiender om in het verhaal te zitten en te voelen of te ervaren wat er aan de hand is. Hier ga ik wat meer info over opzoeken!
De manier waarop je dit artikel hebt geschreven is ook goed. Het leest gemakkelijk en door leuke (grappige) en goede voorbeelden heb je er direct een beeld bij.
Ik vind het heerlijk om te schrijven, maar ik doe dat wel op de computer. Ik vind het fijn om op die manier makkelijker te corrigeren. Sommige verhalen blijven zo veranderen haha.
Hoe dan ook, ik vind het ontspannen om te doen, maar ik weet niet of ik ze ooit aan iemand zou laten lezen.
Super fijne tips! Inderdaad ik moet nog even oefenen oefenen oefenen ;)
Leuke tips! En heel herkenbaar. Ik was vroeger ook al veel aan het schrijven: dagboeken, verhalen, noem maar op.
Dit is de 3e keer in korte tijd dat een blog van jou precies op het juiste moment in mijn leven komt… Ik wil me al een tijdje (meer) bezig gaan houden met schrijven en zelf een blog beginnen, maar inderdaad… ik schep (te) hoge verwachtingen voor mezelf, met als gevolg dat er nog steeds geen letter op papier staat. En zo staan er nog meer zéér herkenbare dingen in jouw verhaal (hahaha, geen al te mooi notitieboekje aanschaffen en niet durven beginnen omdat je bang bent dat je het anders verpest, zooooooo herkenbaar!). Kortom: je blog is “spot on”! Dankjewel!
Haha wat goed om te horen! Ben benieuwd naar de vorige twee keren ;-). Bedankt in ieder geval voor je mooie compliment!
Leuke tips! Ik heb zelf van kleins af aan forum rpgs meegedaan waarbij je een bepaalde rol aanneemt en vanuit die rol verhalen schrijft met andere mensen. Dat heeft mij erg geholpen met het leren schrijven van verhalende teksten. Nu doe ikdat niet meer maar het heeft veel nut gehad.
Leuk dat je hier over schrijft :) Ik schrijf al van kinds af aan ook, is en blijft mijn grote passie en het is gewoon doen doen doen!
Ik ben de laatste tijd heel erg bezig met creatief schrijven. Het zoeken naar mooie woorden en het beschrijven van dingen in mijn leven, maakt me erg rustig, maar zorgt er ook voor dat ik in het dagelijks leven meer om me heen kijk naar wat er nu echt allemaal gebeurt. Ik vind het zo ontspannend om gewoon een beetje van me af te schrijven en op die manier weg te dromen. Maar ook het uiten van gevoelens en de expressie van mezelf in woorden en zinnen, geeft me een gevoel van rust. Deze tips komen dus zeker gelegen, bedankt! :) xoxo
Ik ben de laatste tijd heel erg bezig met creatief schrijven. Het zoeken naar mooie woorden en het beschrijven van dingen in mijn leven, maakt me erg rustig, maar zorgt er ook voor dat ik in het dagelijks leven meer om me heen kijk naar wat er nu echt allemaal gebeurt. Ik vind het zo ontspannend om gewoon een beetje van me af te schrijven en op die manier weg te dromen. Maar ook het uiten van gevoelens en de expressie van mezelf in woorden en zinnen, geeft me een gevoel van rust. Deze tips komen dus zeker gelegen, bedankt! :) xoxo
Schrijven is echt heel erg fijn en leuk en wieee, maar uiteindelijk is het toch lastiger dan het lijkt! Deze tips zijn echt fijn, ook. Ik heb al best veel boeken om (creatief) schrijven gelezen, en veel dingen herken ik ook uit die boeken. Maar, het is altijd fijn om het dan weer in andere woorden voor je neus te zien staan, en eraan herinnerd te worden dat je niet altijd een ‘topstuk’ hoeft te schrijven, dat oefening alles alleen maar beter maakt en dat je inderdaad echt beter fijn materiaal kan hebben. Zo heb ik voor mijn 21e verjaardag van mijn familie een prachtige Crosspen gekregen met mijn naam erin gegraveerd. Daar ben ik ZO enorm blij mee! En de boekjes van Paperblanks of Moleskine; daar zweer ik ook bij! Veel liefs, Stella.
Hele handige tips, voor vele. Wie fijn schrijft krijgt meer bezoekers, dat is gewoon eenmaal zo! Ik draai soms zinnen om in de verkeerde volgorde, ik denk dat sommige daardoor soms zoiets hebben van : nee, hier kan ik niet relaxed doorheen lezen. Ik ga deze even save! dankjewel voor het delen liefs
Wat een fijne schrijftips!
Ik had deze post echt nét nodig. Ik ben de laatste tijd bezig met de zoektocht naar mijn passie en aangezien ik als kind al van verhaaltjes lezen en schrijven hield, ga ik denk ik toch maar weer eens aan de slag. Wie weet… Hopelijk is dit wat ik nodig had! Heel erg bedankt (je blog stelt trouwens nooit teleur, echt een topper) X
Wat ontzettend lief en leuk om te horen! :-) Succes!
Hele fijne tips! Mij helpt het ook altijd om veel van een schrijver of blogger, die ik bewonder om de schrijfstijl, te lezen!
Ja, het kijken naar je ‘helden’ is ook altijd een tip die ik aan anderen geef. Beter goed gejat dan slecht bedacht ;-) Al is enige originaliteit en authenticiteit natuurlijk wel belangrijk wanneer je gaat schrijven.
Een van de redenen dat ik ben begonnen met bloggen: mijn Nederlands scherp houden. Nu ik in vier talen tegelijk werk (Nederlands, Engels, Turks, Duits) is dat nog belangrijker geworden! Ik moest trouwens meteen mijn eerste zin nazoeken: ‘de reden dat’, of ‘de reden waarom’? Schijnt allebei te mogen. Weer wat geleerd. Een ezelsbruggetje wat ik echt altijd gebruik: ‘Jij erachter, ik ervoor? Gaat de T er snel vandoor’.
Wat een fijne blog heb je geschreven! Ik heb tijdens mijn opleiding journalistiek een minor creatief schrijven gedaan. Daar deden we allerlei gekke schrijfoefeningen, zoals schrijven op verschillende soorten muziek en freewriting. Heel leuk om te doen en je leert er vanzelf van om niet teveel van je eigen schrijfsels te verwachten. Het is wel even eng om wat je schrijft voor te lezen aan anderen, maar toch kan ik zulke cursussen zeker aanraden!
Thanks! Ja, zulke schrijfoefeningen zijn zo leuk en goed! Wel een beetje gek (en daarom misschien moeilijk om zonder begeleider te doen), maar ik denk dat je er veel van kan leren.
Hey Marlous, dit is heel erg handig ! Dank je wel. Ik heb door mijn scriptie wel wat meer lol gekregen in het schrijven ondanks dat ik nog steeds hard moet werken aan mijn Nederlands … gelukkig heb ik hem in een keer gehaald! Wat betreft mijn blog zit ik nog steeds heel erg in dubio of ik in het engels moet schrijven of Nederlands, het is lastig. Wat jij omschreef van de V&D schoolcampus haha, geweldig ik kan me nog goed herinneren dat ik 12 was en een Diddl agenda kocht ! The feeling!
x
Haha wauw, jij bent volgens mij de eerste die ik ‘lol’ en ‘scriptie’ in dezelfde zin zie gebruiken ;-) Maar mooi! Ik zou voor je blog altijd in het Nederlands schrijven, aangezien je je toch het beste kan uitdrukken in je moedertaal.
Thanks voor de tip, de switch is best lastig aangezien ik Engels ben begonnen vorig jaar en nog redelijk een blog noobie ben haha! Het is echter nooit te laat om te switchen dus je heb me wel aan het denken gezet :) !
Ah ja, dat begrijp ik. Al ben ik zelf ook ooit in het Engels begonnen, toen geswitcht naar Nederlands met een Engelse samenvatting en toen volledig Nederlands. Gewoon doen waar jij je goed bij voelt :-)
Een tip: Als oefening is het leuk om ‘writing prompts’ te gebruiken. Heb je dat al eens geprobeerd?
Echt fijne tips! soms heb ik er best nog moeite mee. :)
Fijn dat je er wat aan hebt! :-)
Deze tips had ik dus even nodig. Heel erg bedankt ♥
Graag gedaan! :-)