Solliciteren deel 3: het sollicitatiegesprek

Hoera: je bent uitgenodigd voor een sollicitatiegesprek! Maar wat dan? In deel 3 van deze serie over solliciteren geef ik je tips om het sollicitatiegesprek te rocken. Ben je nog niet zover? Lees dan deel 1 over het vinden van de juiste vacatures en deel 2 over het opstellen van het perfecte cv.

Solliciteren is als daten

Een sollicitatiegesprek kan best spannend zijn. Zeker als je werkloos bent en de job écht nodig hebt, of wanneer je al een tijdje aan het solliciteren bent. De meest ideale positie om te solliciteren is wanneer je al ergens een vast contract hebt. Dan kun je eisen stellen.

Toch raad ik je aan om wanneer je niet in deze gunstige positie zit, het solliciteren toch als een date te zien: een beetje spannend, soms ongemakkelijk maar mogelijk de start van iets moois! Bij een date bereid je je goed voor en presenteer je je van je beste kant. Maar andersom ben je ook kritisch: wie is die persoon aan de andere kant van het tafeltje? Vind ik hem/haar ook leuk? Heeft hij/zij alles waar ik naar op zoek ben?

Pak het solliciteren ook zo aan. Ja, je moet je zeker van je beste kant laten zien. Maar wees ervan bewust wat voor catch jij bent, en zorg ervoor dat de andere partij ook hun best doet om jou binnen te halen.

Goede voorbereiding is het halve werk

De background check

Wellicht een open deur, maar ik herhaal ‘m toch maar: bereid je goed voor. Lees je in over het bedrijf, doe alvast een background check. Solliciteer je als social media specialist? Bekijk dan al eens de social media van het bedrijf. Zie je misschien al enkele verbeterpuntjes waarop je subtiel zou kunnen inhaken? Hebben ze net een groot project afgerond? Kijk of je hiernaar kan verwijzen in je sollicitatiegesprek, uiteraard met een concreet voorbeeld waarbij je uitlegt wat jij zou kunnen toevoegen aan zo’n project.

Maak een elevator pitch

Bereid een elevator pitch voor, dat is een praatje waarin je kort & krachtig over jezelf vertelt: wie ben jij, wat doe jij en waar om ben jij geschikt voor deze job? Klinkt makkelijker dan het is, voorkom vooral dat het een langdradig verhaal wordt.

Wees daarom concreet en focus wederom op jouw skills: welke oplossingen bied jij het bedrijf? Welke voordelen breng jij het bedrijf als ze jou zouden aannemen? In mijn geval zou ik bijvoorbeeld kunnen focussen op mijn ervaring als marketeer en influencer zelf. Doordat ik ervaring heb in beide posities weet ik heel goed hoe je een goede influencercampagne opzet. Meer tips voor het schrijven van een goede elevator pitch vind je hier.

Bereid wat vragen voor

Remember: het sollicitatiegesprek is als een date, dus zorg dat je zelf ook enkele vragen voorbereidt. Daarmee toon je dat je goed bent voorbereid en dat je interesse hebt. Bovendien laat je zo ook merken dat je weet wat je wil.

Algemene vragen die je altijd kan stellen:

• Is dit een nieuwe functie of neem ik de functie van iemand over?
• Wat is het eerste project/taak waar ik aan zal gaan werken?
• Hoe ziet de lunchpauze eruit? Een indirecte vraag om de sfeer/cultuur van het team te achterhalen.
• Wanneer kan ik starten? Wat is de volgende stap in de procedure?

Bereid je uiteraard ook goed voor op vragen die zij aan jou zouden kunnen stellen. Hier vind je de meest voorkomende vragen die worden gesteld tijdens een sollicitatiegesprek. Maar beeld je vooral in welke vragen jij zou stellen wanneer iemand zoals jij op gesprek zou komen.

Leg je outfit klaar & check de route

Op de dag van je sollicitatiegesprek wil je geen stress hebben over je outfit of de route naar de locatie. Denk hier dus vooraf over na. Pas je outfit aan aan het bedrijf waar je solliciteert. Probeer vooraf al te achterhalen wat de bedrijfscultuur is. Bij twijfel zou je het ook altijd even kunnen vragen, of ga voor een nette broek met blouse. Netjes, maar toch casual, dan zit je altijd goed.

Check vooraf via Google Maps welke route je moet nemen en of je rekening moet houden met files. In België heb je in sommige gevallen recht op een voordelig treinticket om naar je sollicitatiegesprek af te reizen.

Het sollicitatiegesprek

Wees op tijd en aanwezig

Zorg dat je een beetje te vroeg bent, zodat je relaxed en zonder zweetoksels op je afspraak verschijnt. Wees ook aanwezig. Niet te verlegen of bang, zorg voor een zelfverzekerde indruk (ja dat is eng, maar fake it til you make it!). Zorg dat je in jezelf gelooft, dan is het makkelijker om anderen ook in jou te laten geloven. Maak oogcontact, en neem een geïnteresseerde houding aan.

Ook belangrijk: wees enthousiast en opgewekt. Niemand zit te wachten op een chagrijnige werknemer. Vergeet niet af en toe te glimlachen ;-).

Het vraag-en-antwoord-spel

Antwoord kort en concreet op vragen, waar mogelijk met een voorbeeld uit de praktijk om je antwoord te versterken. Vertel niet enkel dat je goed bent in plannen, vertel over het project dat je hebt geleid en welke project management tools je daarbij hebt gebruikt. Neem je potentiële werkgever mee in je verhaal, zodat hij/zij zich beter kan voorstellen hoe een toekomst mét jou eruit zal zien.

Je hoeft niet direct op elke vraag een antwoord te geven. Vragen ze bijvoorbeeld direct naar je salaris en heb je je daar niet op voorbereid? Zeg vriendelijk dat je dat nog even moet opzoeken en dat je daar via telefoon of mail op terug komt. Wordt er toch op gehamerd? Zet liever wat hoger in!

Wil je liever toch voorbereid zijn op deze vraag, doe dan vooraf research naar marktconforme salarissen. Dat kan bijvoorbeeld via deze website.

Afronding gesprek

Bedank de werkgever altijd voor de tijd die ze hebben vrijgemaakt. Eerste indruk is belangrijk, maar de laatste indruk blijft hangen. Eindig dus met een vrolijke noot en een glimlach.

Zorg daarnaast dat er duidelijke vervolgstappen zijn: hoe nu verder? Komt er een volgend gesprek? Een online assessment? Op welke termijn kan je een reactie verwachten?

Wat als..

• Je bent ontslagen of om een vervelende reden bent weggegaan bij je vorige baan? Wees eerlijk, maar ga er niet te diep op in. Zorg dat je je vorige werkgever nooit in kwaad daglicht stelt. Focus vooral op wat je ervan geleerd hebt. Bijvoorbeeld: bij je vorige job had miste je contact met collega’s, dus daarom solliciteer je nu op een functie in teamverband.
• Je (eerste) gesprek via video verloopt? In deze tijden is de kans groot dat je eerste gesprek een video call is. Dat heeft zo z’n voordelen, maar ook enkele nadelen. Zo is het lastiger om jezelf goed over te laten komen. Zorg daarom voor een rustige ruimte met zo min mogelijk ‘ruis’: een rustige achtergrond, geen lawaai op de achtergrond en draag geen drukke prints. Het voordeel is natuurlijk dat je een spiekbriefje bij de hand kan houden waarbij je je vragen en sterke punten op kunt noteren.

Na je sollicitatiegesprek

Goed nieuws? Laat het onderhandelen beginnen

Krijg je positief nieuws na je sollicitatiegesprek? Hoera! Nu kan het onderhandelen beginnen. Zorg dat je vooraf al een concreet beeld hebt van wat je wil verdienen, dat maakt het onderhandelen een stuk makkelijker. Is er geen ruimte in het budget, kijk dan of er misschien wel extra secundaire voordelen zijn die je nog kan regelen. Misschien een extra reisvergoeding of een fiets van het werk.

Afgewezen? Vraag feedback!

Ben je afgewezen? Balen. Maar ga niet bij de pakken neerzitten, zie het als een moment om te leren. Vraag om feedback: waarom hebben ze niet voor jou gekozen? Wellicht helpt het je om de volgende keer nog beter voorbereid te zijn of vacatures uit te zoeken die beter bij je passen.

Soms krijg je feedback waar je niet zoveel aan hebt. Laat het los: ze weten niet wat ze missen ;-). Houd moed, en veel succes bij het verder solliciteren!

Heb jij nog goede tips? Deel ze dan in de comments. In de vorige blogs (deel 1 en deel 2) werden goede aanvullingen gegeven in de comments, check die daarom zeker ook!